Avanos Kapadokya’nın güneşini karşılayan yüzü. Kızılırmak kıyısına kurulmuş olan Avanos Kapadokya’ya gidip gezinizde en çok keyif alacağınız yer. Kapadokya’nın çömlek ve seramik yeri olan Avanos her yıl akın eden turistlerce tam not alıyor. Avanos Nevşehir’in Kuzeyinde yer almakta ve Antik devirde adı Venessa, Zuwinasa ya da Ouenasa olarak geçmektedir.
Avanos en eski yerleşim yerlerinden birisidir. Anadolu’ya gelen birçok beyliğe ve devlete topraklarını açmıştır. Tarihte çok farklı adlarla anılmış olsa da, Selçuklu Devleti zamanında önemli komutanlardan biri olan Evronas Bey’in adını almış, bu isim zamanla Avanos olarak günümüze kadar gelmiştir. Avanos beldesinde bugün birbirinden farklı tarihi miras ve değerler yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir.
Avanos, toprağa değer verenlerin yeridir. Seramik atölyelerinin her köşe başında bulunduğu belde de, toprak sanatkar ellerde işleniyor ve mükemmel eserlere dönüşüyor. Bunun yanı sıra ipek ve yün halı dokuma atölyelerinde yerli ve yabancı turistlerin dikkatlerini çekecek halılar tasarlanıyor.
Çok sayıda çanak çömlek atölyesi bulunmakta ve gelen turistler tarafından en çok tercih edilen hediyelik eşya olarak satılmaktadır. Bu el sanatı Avanos’un dağlarından ve Kızılırmak bölgesinin eski yataklarından yumuşak ve yağlı kil topraklar elenerek çamur haline getirilip tasarıma dönüştürülmesiyle oluşmaktadır. İşlik adı verilen atölyelerde el emeği ile işlenen bu çamurlar önce güneşte daha sonra gölgede kurutulur. En son olarak ise saman, ve talaşla yakılan fırınlarda 800 derecede özenle pişirilir. Türkiye’nin en uzun nehri olan Kızılırmak nehri Avanos yakınlarında aktığı yerlerde tüflü, killi topraklardan ismini ve rengini alıyor. Yörede yemek kapları, kışlık yiyecek saklama kabı için çömlekler ve küpler yapılmaktadır. Ayrıca su testileri yapılmakta geçmişten günümüze bu değerler hala Avanos’ta böyle korunmaktadır. Hititlerden beri gelen çanak çömlek, seramik sanatı birbirinden çeşitli tasarımlarıyla Avanos’ ta sizleri bekliyor. Çömleklerde yapılan yemeklerin tadına doyulmuyor. Bu su testileri içerisine konulan suyu buz gibi yapıp içmek için size tatlı bir su oluşturuyor. Bu çömleklerde ki, testilerde ki sır hiçbir zaman çözülemeyecek sanırım.
Buram buram tarih kokan Avanos’ta Roma mezarları, Eski Tunç çağından Genç Roma Dönemine kadar değişik kültürler, kervansaraylar ve camiiler bulunmaktadır. Avanos’ta sadece çömlek yapımı yok. Bölge halkının ikinci olarak uğraştığı iş ise bağcılıktır. Birinci kalitede üzümler yine aynı kalitede sirke, şarap üretiminde kullanılıyor. Avanos işte şimdi doyulmaz bir ilçe oluyor. Üzümlerde ki şeker oranının yüksek olması şarap üretiminde kolaylık sağlıyor. Bu nedenle dünyanın her yerinden gelen turistler için ve Dünya’nın dört bir yanından gelen yerli ve yabancı turistlerden bir hayli ilgi görüyor.
Avanos’ta ilk olarak size önerim sabah güneş ile uyanın. Güneşi evine uğurlayın akşam olunca. Avanos’a yolunuz düşünce orada güneş ile yaşayın. Sakına sakın güneşi kırmayın ve güneşi uğurlamadan yatmayın Avanos gecesinde.
Size şimdi bir Avanos turunda nasıl bir yol izleyeceğinizi anlatacağız. Sabah güneş ile uyanın ve derin bir nefesle her şeye merhaba dedikten sonra Avanos’ta yer alan 3 köprüden biri olan taş köprüye merhaba diyin. Tarihi ve sabahın temiz havasını içinize çekin. Normalde bu taş köprüden geçerek direkt Avanos’un merkezine iniliyor siz köprünün yanında ki yoldan aşağı inerek ırmak boyunda ki yürüyüş yolundan asma köprüye doğru yol alabilirsiniz.
Irmak boyunda ki yemyeşil yolda içinize güneşi, tarihi ve temiz havayı çekmeye devam edebilirsiniz. Irmağın karşısı Avanos’un en eski mahallesi olan Orta mahalle. Eski evler ve buram buram tarih kokan bir yerde olacaksınız eğer bu rotayı takip ederseniz. Buradan Avanos’a hakim olan Bayram tepesi olarak adlandırılan tepeyi görebilirsiniz. Bütün Avanos’u Bayram Tepesine çıkarak kuş bakışı izleyebilirsiniz. Bulunduğunuz ırmak kenarında biraz ilerleyip sola baktığınız zaman Taş Köprüyü görmeniz mümkün. Avanoslu ustalar tarafından Avanos taşından yapılmış köprü ayakları tarihi eser değeri taşıdığı için çok fazla restorasyona da izin verilmiyor. Aynı noktadan sağa doğru bakınca asma köprüyü ve Avanos Camisini görmek mümkün. Burası Avanos’un merkezi sayılan yerdir. Avanos’ta ki Orta mahalle bölümünde eski kalıntılara rastlanan tarihi mağaralar mevcuttur.
Avanos halkı tarafından sallanan köprü olarak adlandırılan Asma köprüye geldiniz. Çelik halatlar ile taşındığı ve yerle çok az teması bulunan asma köprü ilk çıkan insanlar için korku heyecan karışımı bir duygu verecek ve çok keyifli yürüyüş gerçekleştireceksiniz. Asma köprüden geçip Yukarı mahalle kısmına geçebilirsiniz. Bütün market, restoran, hediyelik eşya satıcıları burada yer alıyor. Kapadokya’dan gelen maceracıların balonlarını sabah saatlerinde Avanos’ta görmeniz mümkün. Size Avanos’ta başlamanız ve takip etmeniz için minik bir rota verdim. Siz Avanos’a ayak bastığınız anda içinizden geldiği gibi tarihin kokusunu çekerek yolunuzu bulacaksınız zaten. Tarih kokan, içtenli ve samimiyet barındıran güneşin sizi uyandırdığı güzel yer Avanos’ta iyi geziler.